بخشي ازسخنراني ومقاله محمود جعفري درهمايش بين المللي استادان زبان وادبيات فارسي- تهران 27/10/87

 

محمود جعفري ‌دهقي مقاله‌اش را با عنوان «تأثير زبان‌هاي ايراني بر زبان ديگر ملل» ارائه كرد و گفت: زبان فارسي در طول تاريخ پرنشيب و فراز ايران‌زمين نقش چشم‌گيري در زبان و فرهنگ ملت‌هاي ديگر داشته است. بررسي وام‌واژه‌هاي ايراني در زبان‌هاي يوناني، عربي، تركي، ارمني، چيني، و زبان‌هاي گوناگون اروپايي نشان مي‌دهد كه ايرانيان در هر زمان، به گونه‌اي فرهنگ و تمدن خود را با ابزار زبان به ملت‌هاي ديگر انتقال مي‌دادند و زبان‌هاي ايراني، عاملي پايدار در ايجاد پيوند و يگانگي و ابزاري ارزش‌مند در تعامل فرهنگي ميان ايرانيان و ديگر تمدن‌هاي بزرگ بوده‌اند.

 

او در ادامه يادآور شد: بدين ترتيب، در عصر هخامنشي كه قلمرو امپراتوري ايران به نيمي از اروپا، آسيا و بخشي از سرزمين‌هاي آفريقايي گسترده شده بود، زبان فارسي باستان در كنار زبان آرامي سلطنتي عامل اصلي ارتباط فرهنگي ايرانيان با مردم ميان رودان،‌ آسياي صغير، مصر، يونان و ملل ديگر بود. همچنين وجود وام‌واژه‌هاي فارسي باستان در زبان‌هاي ساكنين آن سامان، مؤيد ارتباط فرهنگي مذكور است كه براي نمونه بايد به وام‌واژه هاي فارسي باستان در متون عهد عتيق اشاره كرد.

 

جعفري‌ دهقي يادآور شد: بررسي واژه‌هاي فارسي باستان بازمانده در كتيبه‌ها و متون بابلي، در زمينه‌هاي اداري، مالي، كشاورزي، حقوقي ديني و غيره نشان‌دهنده‌ي ارتباط فرهنگي عميق ميان ايران عصر هخامنشي و بابل است. همچنين صدها وام‌واژه‌ي ديگر در كتيبه‌ها و اسناد بابلي موجود است كه همگي نشان‌دهنده‌ي نفوذ زبان‌ها و فرهنگ و تمدن ايراني در ميان اين سرزمين است.

 

او در پايان افزود: معتقدم با معرفي و بررسي زبان‌شناسي و ريشه‌شناسي برخي وام‌واژه‌هاي ايراني در زبان‌هاي بابلي، عبري، يوناني، ارمني، عربي، هندي، چيني، تركي و پاره‌اي از زبان‌هاي اروپايي، نقش پراهميت زبان‌هاي ايراني در زبان ملل ديگر و تاثير آن در تعامل فرهنگي ايرانيان با ساير ملت‌ها،‌ معلوم مي‌شود.