گلشن ادب

باسمه تعالی

ارزشیلبی جزء لاینفک مهارتهای معلمی است. تا ارزشیابی صورت نگیرد یادگیری سنجیده نمی شود.

در تهیه ی بیشتر ابزار های ارزشیابی ،طراحی سؤال نقش اساسی دارد.

-1 سواد )دانش تخصصی و تجربه ( 2 کلاس داری )مدیریت کلاس درس ( 3 توانایی تدریس - -

4 مهارت ارزشیابی )از عملکرد خودمان ومیزان آموخته های فراگیران ( -

1 مصاحبه 2 مشاهده 3 پرسش شفاهی و. . . . - - -

پر کاربرد ترین ابزار ارزشیابی امتحان نظری )کتبی وشفاهی ( وامتحان عملی )کاربردی (است

الف آنچه در قالب حفظیات مطرح می شود )غالبا در سطوح ابتدایی حیطه شناختی طرح می گردد( -

ب آنچه در قالب فهمیات مطرح می شود )در سطوح بالاتر حیطه شناختی طرح می شود( -

-1 حذف کنکور در سال های آینده

2 تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور -

3 تقویت خلاقیت -

4 بهبود شیوه های سنجش و کیفیت یاد گیری -

سؤالات مفهومی سؤالاتی هستند که به سطوح بالای حیطه شناختی مربوط می شود.اگر از سؤالات حفظی فاصله

بگیریم به سؤالات مفهومی رسیده ایم. به عبارت دیگر هر چه سطح یادگیری بالاتر باشد سطح مفهومی سؤالات هم

بالاتر است. البته در یک امتحان باید هم سؤال مفهومی داشته باشیم هم سؤال حفظی .میزان این سؤالات بستگی به

شرایط کلاسمان دارد.اما روند کار باید رفتن به سمت سؤالات مفهومی باشد .

1 انشایی )وتشریحی( شامل سؤالات محدود پاسخ وگسترده پاسخ می شود -

ب 2 عینی انشایی که شامل سؤالات کوتاه پاسخ و تکمیلی است – - -

ج 3 عینی که سؤالات جور کردنی ،چند گزینه ای و درست و نادرست را در بر می گیرد . - -

)سؤالات انشایی وعینی نقطه مقابل هم اند(

ویژگی های سؤالات انشایی :

سؤالات انشایی معطوف به سطوح بالای ارزشیابی هستند. -

ابهام در آن هاست و امکان تقلب در آن ها کمتر است -

تصحیح آین گونه سؤالات مشکل تر است -

در هر امتحان تعداد کمی از سؤالات را می توانیم توضیحی طرح کنیم . -

الف سؤالات محدود پاسخ :سؤالات تشریحی که دامنه ی جواب آن مشخص است -

تاحدودی ،تنوع پاسخ داریم

ب سؤالات گسترده پاسخ :تنوع در پاسخ و حجم بالای پاسخ وجود دارد بارزترین مثال برای سؤالات گسترده پاسخ -

،انشا است.

2 سؤالات عینی انشایی : – -

الف سؤالات کوتاه پاسخ :جواب کوتاه و در حد یک کلمه است. -

ب اگر جای پاسخ را به صورت جا خالی بدهیم ،تبدیل به سؤال تکمیلی می شود . -

-1 رعایت اصل ایجاز و اختصار در صورت سؤال ؛کوتاه نویسی سؤال باعث می شود وقت و انرژی کمتری از

دانش آموز گرفته شود. در ضمن سؤال ابهام کمتری دارد.

-2 سؤال باید روشن صریح و شفاف باشد. در صورت سؤال از واژگانی استفاده کنیم که دقیق ، روشن و بی ابهام

باشد و برای همه ی افراد معنای یکسانی داشته باشد

-3 ساده نویسی :پرهیز از کاربرد اصطلاحات و واژه های تخصصی و اصطلاحات غیر رایج

-4 استقلال پرسش ها از یکدیگر یعنی پاسخ دهی به هیچ سؤالی وابسته به سؤال دیگر نباشد .

-5 به اصل روایی پرسش ها توجه کنیم. روایی یعنی مربوط و متناسب بودن سؤال برای هدف مورد نظر ؛اگر

سؤال بتواند هدف خود را اندازه بگیرد یعنی سؤال رواست .

مثال :ز نیرو بود مرد را راستی یعنی چه ؟)فقط معنی مورد نظر باشد.(

برای این که بتوانیم روایی را در طرح سؤال رعایت کنیم باید قبل از طرح سؤال جدول مشخصات )تعیین

هدف های رفتاری هر درس (را تنظیم کنیم ؛هر سؤال از یک طرف باید به اهداف و از طرف دیگر به محتوا

مربوط باشد.

-6 رفتاری نوشتن افعال پرسش ها )بنویسید ،توضیح دهید ،نام ببرید و. . . . (

-7 رعایت اصول نگارشی و ویرایشی در صورت سؤال )رعایت ترتیب اجزای جمله ،صحیح نویسی کلمات ،استفاده

درست از علایم نگارشی و . . . (

-8 متعدد ومتنوع نوشتن سؤالات ؛هر چه تعداد سؤالات بیشتر باشد بهتر است در یک امتحان سعی کنیم از انواع

سؤالات استفاده کنیم.

-9 رعایت اصل تناسب :تعداد سؤال ،نوع دشواری و حجم پاسخ باید با توانایی و استعداد ،انگیزه ،پایه تحصیلی و

سن و تفاوت های فردی متناسب باشد.

-11 جواب هیچ سؤالی را نباید از سؤال دیگری پیدا کرد. در صورت سؤال نباید اشاره های هدایت کننده به پاسخ

وجود داشته باشد.

-11 طرح موقعیت های جدید در سؤال :عین سؤال کتاب را در امتحان نیاوریم

-12 کاربردی کردن یادگیری :مفاهیم درس را با نیاز های دانش آموز گره بزنیم .

-13 ودر پایان ،تعداد سؤالات را جوری انتخاب کنیم که نماینده ی تمام عیاری از کتاب و کل محتوای آموزشی

باشد. یک امتحان خوب باید همه ی محتوا و اهداف درس را پوشش دهد.