اداره کل آموزش وپرورش استان اصفهان

اداره آموزش وپرورش شهرستان دهاقان

دبیرستان شهيدصدر

نام رشته:علوم انساني

نام کلاس :چهارم

                     به نام خدا

نام :

 نام خانوادگی :

نام پدر :

شماره دانش آموزی :

نام آزمون : ادبيات فارسی

تاریخ آزمون :   /10/89

مدت آزمون :80 دقیقه

شماره صفحه : 1 از3

نام دبیر: آقای خادم الفقرا ء

 ردیف

                                                                                                        سوالات

بارم

الف

معني ومفهوم3نمره(معني اشعار وجملات زير را به نثر روان بنويسيد.)

--

1

مهرگان دير دركشيد وسرما قوت نكرد .

5/

2

آتش فروز قهر تو آيينه دار لطف تو             هم مغرب ادبار ها هم مشرق اقبال ها

 

1

3

فراغت با فاقه نپيوندد وجمعيت در تنگ دستي صورت نبندد.

 

5/

4

خسرو ندانسته كه رشته گران فطرت را دركارگاه تكوين بر تلوين يك سرسوزن خطا نباشد.

 

1

ب

لغت1نمره (معني لغات مشخص شده را بنويسيد.)

مملكت عجم به دست او برود.  به پرواز اندر آورده است ناگه بچگان عنقا .

 

 اگر صنعتي بكني كه پادشاه حركت كند.   مرا بدان استهانت دور فرمودي كردن.

 

1

ج

شعر حفظي 1نمره (ابيات زير را كامل كنيد.)

--

5

.............................................................                                     آتش طور كجا موعد ديدار كجاست؟

5/

6

ساقي و.......... ومي جمله مهياست ولي                               .......... بي يار مهيا نشود ياركجاست؟       

5/

د

خود آزمايي ودرك مطلب 5/3نمره

--

7

منظور از قسمت هاي مشخص شده را بنويسيد.

خداوند مكنت به حق مشتغل             پراگنده روزي پراگنده دل

5/

8

تفاوت معنايي دجله درمصرع اول با مصرع دوم بيت زيررا بنويسيد.

يك ره زلب دجله منزل به مداين كن            وزديده دوم دجله برخاك مداين ران

 

5/

9

منظور مصرع دوم چيست؟

بردجله گري نونو وز ديده زكاتش ده           گر چه لب دريا هست از دجله زكات استان

5/

10

مرجع ضمير(ش)درمصرع «هواي روشن از رنگش مغبر گشت وشدتيره»چيست؟

5/

 

11

بيت «سهل است اگر بال وپري نقصان اين پروانه شد    كان شمع سامان مي دهداز شعله زرين بال ها » به كدام اصل عرفاني اشاره دارد؟

5/

12

«كه» درعبارت ( اينان به قبول نزديك ترند كه جمع اند) به چه معناست؟

                                         

5/

13

جمله« با پيران نه برجاي منشين» از هم نشيني با چه كساني برحذر مي دارد؟

5/

ه

دانش هاي ادبي 5/1نمره

--

14

آرايه ايهام را دربيت ( هركه آمد به جهان نقش خرابي دارد     درخرابات بگوييد كه هشيار كجاست؟ )توضيح دهيد.

5/

15

يك ويژگي فكري سبك عراقي ويك ويژگي زباني سبك خراساني را بنويسيد.

 

 

5/

16

اصطلاح سبك شناسي نخستين بار در زبان فارسي توسط چه كسي وكجا به كار برده شد؟

 

5/

و

قافيه 5/2نمره

--

17

حروف ، واژه وقاعده قافيه را دربيت زير بيان كنيد.

چينيان گفتند يك خانه به ما        خاصه بسپاريد ويك آن شما

75/

18

 

نوع قافيه را درابيات زير مشخص كنيد.

بيا تا حال يكديگر بدانيم                               مراد هم بجوييم ار توانيم

قفلي بود ميل وهوا بنهاده بر دل هاي ما            مفتاح شومفتاح را دندانه شو دندانه را

اي نور ما اي سورما اي دولت منصور ما             جوشي بنه در شورما تا مي شود انگورما

75/

19

نظر نيما درباره قافيه درشعرنيمايي چيست؟

 

5/

20

چرا قافيه « سرودل پرازكينه كردوبرفت    توگويي كه عهدفريدون گرفت» نادرست است؟

 

5/

ز

عروض5/7نمره

--

21

درچه صورت (ا- و- ي) مصوت بلندمحسوب مي شوند؟

5/

22

اركان معادل    (--u-  )  و   (-u--  ) را بنويسيد.

 

 

 

 

 

5/

23

در مثال هاي زير هرجا حذف همزه صورت گرفته مشخص كنيد.

خوش اندام(u---  )            دل افسرده ( u--u  )

 

5/

24

بيت زير را به خط عروضي بنويسيدوسپس تقطيع هجايي واركان نماييد . نام اركان را هم بنويسيد.

امروز خندانيم وخوش كان وقت خندان مي رسد      سلطان سلطانان ما از سوي ميدان مي رسد

 

 

 

 

 

5/1

25

نوع اختيار شاعري زباني به كار رفته دربيت زير رابنويسيد.

هرچه داري اگر به عشق دهي      كافرم گر جوي زيان بيني

1

26

آ درخط برابر است با .............. و .............  لذا سه حرف به حساب مي آيد.

5/

27

يك اختياروزني ونوع آن را در بيت زير نشان دهيد.

سينه ي خاقاني وغم تا نزند زعشق دم      دعوي عشق وعاشقي تا زسگان كيست او

 

1

28

فقط وزن بيت زير را بنويسيد.

مرنجان دلم را كه اين مرغ وحشي         زبامي كه برخاست مشكل نشيند

 

1

29

كدام يك از اركان فقط در پايان مصراع مي آيد؟    الف : ( -u  )   ب : (‌ u--    )    ج : (--u)

5/

30

اگر شاعر  به جاي ( --uu   ) در ركن اول ( --u- ) بياورداز اختيار.... ......استفاده كرده است. 

25/

31

كلمات «كه – كشت)دركجاي مصرع با (كش) برابراست؟

25/

--

                                                           موفق باشيد                                                 جمع                 

20