به نام خدای مهربان

  نام و نام خانواددگی:                                                            دبیرستان و پیش دانشگاهی                                                       تاریخ امتحان : 18 / 10 / 85

  نام کلاس :                                                                           امتحان زبان و ادبیات فارسی 1   پیش دانشگاهی                        مدّت امتحان : 60 دقیقه

 

 


      خود آزمایی و درک مطلب ( 8 نمره )

  1- با توجّه به متن زیر به سـؤالات آن پاسخ دهید .

                                               چو خواهی که پیدا کنی گفت و گوی                  بــباید زدن سنــگ را بر ســبوی

                                               مگــر کاتــش تـــیز پیـــدا کـــند                          گنه کـــرده را زود رســـوا کــند

                                               چو پیـش پدر شــد سیاووش پــاک                      نه دود و نه آتش نه گرد و نه خاک

     الف ـ مقصود از مصراع دوم چیست ؟                                                                                                                                                                      5/0

     ب ـ « مگر » در بیت دوم یعنی چه ؟                                                                                                                                                                        5/0

     ج ـ در بیت سوم کدام کلمه ایهام دارد ؟ معانی آن را بنویسید .                                                                                                                               5/0

  2- « دامن از خاک برمی چیند » کنایه از چیست ؟                                                                                                                                                      5/0

  3- در بیت « نِی حریف هرکه از یاری برید        پرده هایش پرده های ما درید » تفاوت معنایی « پرده » را بنویسید .                                                  5/0

  4- مصراع « همه بیشی تو بکاهی همه کمّی تو فزایی » اشاره به کدام آیه از قرآن دارد ؟ ( آیه یا معنای آن را بنویسید )                                        5/0

  5- در بیت « مَنی چون بپیوست با کردگار      شکست اندر آورد و برگشت کار » چه عاملی سبب تغییر وضعیّت « جمشید » شد ؟                           5/0

  6- در بیت « توسنی کردم ندانستم همی      کز کشیدن تنگ تر گردد کمند » دلیل تنگ تر شدن طناب چیست ؟                                                        5/0

  7- « ابراهیم خوّاص گوید سیاهی دیدم مغلول و مسلسل بر در خیمه افکنده اندر آفتاب » ابراهیم خوّاص غلام را در چه حالتی مشاهده کرد ؟                  5/0

  8- « بگفتا جان مده بس دل که با اوست         بگفتا دشمن اند این هردو بی دوست » منظور از « این هردو » چیست ؟                                           5/0

  9- « گوشم به راه تا که خبر می دهد ز دوست        صاحب خبر بیامد و من بی خبر شدم »  منظور از کلمه ی مشخّص شده کیست ؟                     5/0

  10- طنز بیت « آن همه ناز و تنعّم که خزان می فرمود        عاقبت در قدم باد بهار آخر شد » را توضیح دهید .                                                            5/0

  11- منظور از « خمیازه ی گل » در « لاله و گل زخمی خمیازه اند     عیش این گلشن خماری بیش نیست » چیست ؟                                             5/0

  12- در بیت « که لیلی گرچه در چشم تو حوری است      به هر عضوی ز حُسن او قصوری است » ، « ی » در حوری چه نوع یایی است ؟                 5/0

  13- در بیت « فریب جهان را مخور زینهار         که در پای این گل بود خارها » منظور از گل و خار چیست ؟                                                                5/0

  14- « تا » در« پا بر سرسبزه تا به خواری ننهی         کاین سبزه زخاک لاله رویی رسته است » کدام نقش دستوری را دارد و به چه معناست ؟               5/0

  

   معنا ومفهوم شعر ( 4 نمره )

  1- چو خواهی که گویی نفس بر نفس             نخواهی شنیدن مگر گفت کس                                                                                                         5/0

  2- اغلب مشایخ در کار او ابا کردند و گفتند او را در تصوّف قدمی نیست .                                                                                                                  5/0

  3- گفت : نزدیک است والی را سرای آن جا شویم             گفت : والی از کجا در خانه ی خمّار نیست ؟                                                                     5/0

  4- هان ، ای عزیز وقت جوانی به هوش باش                     در پیری از تو هیچ نیاید به غیر خواب                                                                                5/0

  5- نشوم یک دل و یک رنگ تو را             تا نسازی دل او از خون رنگ                                                                                                                         5/0

  6- هرکه جز ماهی ز آبش سیر شد     هر که بی روزی است روزش دیر شد                                                                                                             5/0

  7- یکی مخاطبه ی شیخ زکیّ کرده و یکی شیخ الحَرَمین و این همه القاب است نه اسم و من این همه نیستم .                                                     5/0

  8- شماریت با من بباید گرفت        بدان تا جهان ماند اندر شگفت                                                                                                                               5/0      

      تاریخ ادبیّات و سبک شناسی ( 2 نمره )

  1- یک حماسه ی طبیعی و یک حماسه ی مصنوع نام ببرید .                                                                                                                                     5/0

  2- عرفان و اصطلاحات صوفیه از چه زمانی و با پیشگامی چه کسی به حوزه ی غزل راه می یابد ؟                                                                          5/0

  3- نام نویسندگان آثار زیر را بنویسید :                                                                                                                                                                        5/0

       ادبیات و تعهّد در اسلام (                                 )  بهشت گم شده (                                 )

  4- مبتکر « مناظره » در شعر فارسی کیست ؟ استادانه ترین نمونه های معاصر آن در اشعار چه کسی است ؟                                                       5/0

      شعر حفظی  ( 1 نمره )

  1- گویند روی سرخ تو سعدی که زرد کرد             .....................................................................                                                                              5/0

  2- آن پریشانی ............................ و غم دل             همه در ................................... نگار آخر شد                                                                            5/0

                                                                                                                                                                          توفیق رفیق موافق