گلشن ادب

درکتاب زبان وادبیات فارسی 2 عمومی پیش دانشگاهی داستانی با عنوان افسانه عاشقی از لیلی ومجنون جامی نقل شده است که این داستان با تفصیل بیشتر قبل از جامی در«عشاق نامه عراقی »ذکر شده است .داوری در باره وجوه اشتراک وافتراق واقتباس و...را بر عهده خواننده نکته بین می گذاریم .شعر عراقی را در این جا ذکر می کنیم .

آن شنیدی که عاشقی جانباز                    وعظ گفتی به خطه شیراز

سخنش  منبع  حقایق  بود                       خاطرش کاشف دقایق بود

روزی  آغاز  کرد  بر منبر                           سخنی دلفریب وجان پرور

بودعاشق زد ازنخست سخن                  سکه عشق بردرست سخن

مستمع عاشقان گرم انفاس            همه مستان عشق بی می وکاس

گرم تازان  عرصه  تجرید                           پاک بازان  عالم  توحید

عارفی زان میان به پا برخاست               گفت عشاق را مقام کجاست ؟

پیرعاشق که در معنی سفت                  ازسر سوز عشق با اوگفت

نشنیدی که ایزد وهاب                          گفت طوبی لهم وحسن مآب ؟

این بگفت وبراند از سر شوق                  سخن اندر میان به غایت ذوق

ناگهان روستایی ای  نادان                    خالی ازنوردیده ی دل وجان

ناتراشیده هیکلی ناراست                   همچو غولی ازآن میان برخاست

لب شده خشک ودیده ترگشته             پا زکار اوفتاده سرگشته

گفت کای مقتدای اهل سخن              غم کارم بخورکه امشب من

خرکی داشتم چگونه خری                  خری آراسته به هر هنری

خانه زاد وجوان وفربه ونغز                    استخوانش زفربهی همه مغز

من واو چون برادران شفیق                 روز وشب همنشین ویار ورفیق

یک دم آوردم از سبک رفتار                 به تفرج میانه بازار

ناگهانش زمن بدزدیدند                      ازجماعت بپرس اگر دیدند

مجلس گرم و غرقه در اسرار               چون در آن معرض آمداین گفتار

حاضران خواستندش آزردن                 خر ز مسجد به پاگه آوردن

پیر گفتا بدو که ای خر جو                   بنشین یک زمان وهیچ مگو

نطق در بند وگوش باش دمی              بنشین وخموش باش دمی

پس ندا کرد سوی مجلسیان              کاندر این طایفه زپیر وجوان

هر که با عشق در نیامیزد                  زین میانه به پای برخیزد

ابلهی همچو خر کریه لقا                  چست برجست از خری بر پا

پیر گفتا تویی که در یاری                   دل نبستی به عشق ؟ گفت آری

بانگ بر زد بگفت ای خردار                  هان خرت یافتم بیار افسار

ویحک ای بی خبر زعالم عشق           ناچشیده حلاوت غم عشق

خر صفت بار کاه وجو برده                  بی خبرزاده بی خبرمرده

از صفاهای عشق روحانی                 بی خبر در جهان چو حیوانی

طرفه دون همتی وبی خبری             که ندارد به دلبری نظری

هر حرارت که عقل شیدا کرد             نور خورشید عشق پیدا کرد

هر لطافت که در جمال افزود              اثر عشق پاک بازان بود

گر تو پاکی نظر به پاکی کن               منقطع از طباع خاکی کن

سوز اهل صفا به بازی نیست             عشق بازی خیال بازی نیست